W Polsce, na mocy przepisów Prawa Bankowego, klienci banków uzyskali nowe prawa związane z procesem oceny zdolności kredytowej. Zgodnie z artykułem 70a, który wszedł w życie 4 maja 2019 roku, banki mają obowiązek przekazania wyjaśnień dotyczących oceny zdolności kredytowej klienta, na jego wniosek. Prawo to dotyczy zarówno pozytywnych, jak i negatywnych decyzji kredytowych.
1. Co zawiera zapytanie w trybie art. 70a?
Jeśli nie jesteś zadowolony z decyzji banku i chcesz poznać powody, które wpłynęły na ocenę Twojej zdolności kredytowej, masz prawo złożyć zapytanie w trybie art. 70a Prawa Bankowego. Zgodnie z przepisami, bank ma obowiązek wyjaśnić, jakie czynniki i dane osobowe miały wpływ na podjętą decyzję. Może to dotyczyć zarówno Twojej sytuacji finansowej, jak i zawodowej. Wniosek o takie wyjaśnienie możesz złożyć zarówno w placówce banku, jak i przez infolinię.
2. Zautomatyzowane decyzje kredytowe
Coraz więcej banków korzysta z systemów automatycznych do podejmowania decyzji kredytowych. Jeśli Twoja decyzja kredytowa została podjęta przez system zautomatyzowany, masz prawo żądać wyjaśnień, dlaczego system podjął właśnie taką decyzję. Zgodnie z przepisami, masz również możliwość odwołania się od tej decyzji, żądając ponownego rozpatrzenia wniosku z udziałem człowieka. Bank jest zobowiązany do wyjaśnienia podstaw, na których oparto decyzję.
3. Co musisz wiedzieć o przepisach?
Zgodnie z art. 70a Prawa Bankowego, banki są zobowiązane do udzielenia wyjaśnień w formie pisemnej. Wyjaśnienia te obejmują informacje o czynnikach, które miały wpływ na ocenę zdolności kredytowej, w tym także dane osobowe, które zostały uwzględnione w procesie oceny. Warto pamiętać, że takie wyjaśnienia są obowiązkowe, a bank nie może ich odmówić.
4. Wnioski i opłaty
Zgodnie z przepisami, przedsiębiorcy, którzy ubiegają się o pożyczkę, mogą zostać obciążeni opłatą za uzyskanie wyjaśnień dotyczących oceny zdolności kredytowej. Opłata ta jest zależna od wysokości kredytu, o który się ubiegają. Dla konsumentów takie wyjaśnienia są bezpłatne.
5. Zmiany w przepisach
Nowelizacja Prawa Bankowego z dnia 21 lutego 2019 roku wprowadziła zmiany mające na celu dostosowanie polskich przepisów do regulacji unijnych, w tym do Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO). Nowe przepisy dają klientom więcej praw w zakresie ochrony danych osobowych, a także umożliwiają łatwiejszy dostęp do informacji o decyzjach kredytowych.