Budowa domu jednorodzinnego to dla wielu osób wielki krok w życiu. Po zakończeniu budowy, zgłoszeniu domu do użytkowania oraz nadaniu adresu administracyjnego pojawia się pytanie, czy należy ujawniać nowo wybudowany dom w księdze wieczystej? Odpowiedź jest prosta: nie, w przypadku standardowego domu jednorodzinnego nie ma obowiązku ujawniania go w księdze wieczystej.
Kiedy nie trzeba ujawniać domu w księdze wieczystej?
Dom jednorodzinny wybudowany na działce, której jesteś właścicielem, nie wymaga wpisu do księgi wieczystej, ponieważ nie stanowi odrębnego od gruntu przedmiotu własności. W polskim prawie nieruchomość obejmuje grunt oraz wszystko, co jest z nim trwale związane. Zatem, księga wieczysta prowadzona dla działki jest księgą gruntową, a nie budowlaną.
Co można zrobić po wybudowaniu domu?
Mimo że nie ma obowiązku ujawniania domu w księdze wieczystej, są pewne czynności, które warto wykonać, a niektóre mogą być wymagane przez banki w ramach umów kredytowych. W przypadku kredytu hipotecznego mogą wystąpić następujące procedury:
- Zmiana w Dziale I KW – zmiana sposobu korzystania z nieruchomości na teren mieszkaniowy zabudowany.
- Ujawnienie adresu administracyjnego – to znaczy wskazanie ulicy i numeru domu w odpowiednim dziale księgi wieczystej.
Kiedy należy ujawnić budynek w księdze wieczystej?
Ujawnienie budynku w księdze wieczystej następuje w kilku przypadkach, gdy:
- Budynek stanowi odrębny od gruntu przedmiot własności (np. w przypadku wyodrębnienia lokali mieszkalnych).
- W budynku znajdują się spółdzielcze własnościowe prawa do lokali.
- Budynek ma status obiektu, który wymaga ujawnienia zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Przepisy prawne dotyczące ujawniania budynku
W kwestii ujawniania budynków w księgach wieczystych, kluczowe są przepisy zawarte w:
- Kodeksie cywilnym (Art. 46, 47, 48) – dotyczące rozróżnienia pomiędzy przedmiotami własności.
- Ustawie o księgach wieczystych i hipotece – szczególnie Art. 24, który precyzuje zasady prowadzenia ksiąg wieczystych.
- Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 lutego 2016 r. – dotyczącym zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie teleinformatycznym.
Orzecznictwo Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10 czerwca 2016 roku (sygn. akt IV CSK 602/15) potwierdził, że trwale związane z gruntem budynki nie stanowią odrębnego przedmiotu własności. Są one traktowane jako część składową gruntu, a zmiana w stanie prawnym nieruchomości polega jedynie na tym, że zostaje uznana za nieruchomość zabudowaną. Ujawnienie budynku w księdze wieczystej nie jest możliwe, chyba że budynek spełnia określone warunki.
Podsumowanie
Jeśli wybudowałeś dom jednorodzinny na swojej działce, nie musisz go ujawniać w księdze wieczystej, chyba że będzie on stanowił odrębny przedmiot własności. W praktyce najczęściej wystarczy zmienić sposób korzystania z działki na teren zabudowany oraz ujawnić adres administracyjny. Pamiętaj, że zawsze warto zapoznać się z wymaganiami zawartymi w umowie kredytowej i dostosować się do zaleceń banku.